موتورسل
سلام خدمت کاربران عزیز سایت موتور سل در این مقاله از مقاله های آموزشی سایت موتورسل در خدمت شما عزیزان هستیم تا راجع به میل لنگ و شاتون موتور سیکلت صحبت کنیم و بررسی کنیم زمانی که شاتون زده می شود و یا میل لنگ دچار اشکال می شود چه اتفاقی می افتد و چطور تشخیص بدهیم که شاتون موتور سیکلت زده شده است یا شاتون خراب شده است.
راجب وظایف میلنگ صحبت خواهیم کرد و همچنین در مورد عیب هایی که در میل لنگ و شاتون موتور سیکلت به وجود می آید بررسی‌هایی انجام خواهیم داد پس با موتور سل همراه باشید.
برای مشاهده قیمت ها کلیک کنید
میل لنگ چیست؟
میل لنگ قطعه اصلی موتور می باشد و وظیفه آن این است که نیروی موتور را تأمین کند. تمام قطعات موتور سیکلت به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با میل لنگ در ارتباط هستند و نیروی خودشان را از میل لنگ می گیرند.
میلنگ و شاتون موتورسیکلت چه وظایفی دارند؟؟؟
یکی از وظایف میل‌لنگ این است که نیروی پیستون را به حرکت دورانی تبدیل می کند زمانی که داخل سیلندر موتورسیکلت هوا و بنزین فشرده می شود و شمع در آن محفظه جرقه میزند، انفجاری شکل می گیرد که این انفجار پیستون موتورسیکلت را حرکت می‌دهد.
نحوه انتقال نیرو از انفجار تا درسیلندر تا چرخ عقب موتورسیکلت
پیستون موتور سیکلت به شاتون متصل می‌باشد و شاتون هم به میلنگ موتور سیکلت متصل است و زمانی که پیستون به سمت پایین حرکت می کند این حرکت رفت و برگشتی پیستون به وسیله ی شاتون به میلنگ موتور منتقل می شود و میل لنگ این نیروای که توسط انفجار به وجود آمده است را به نیروی دورانی یا چرخشی تبدیل می‌کند و بعد از آن این نیروی چرخشی و دورانی به وسیله قطعات دیگر به صفحه کلاچ و چرخ دنده های موتور سیکلت(یا همان گیربکس موتورسیکلت) منتقل شده و در نهایت توسط زنجیر به چرخ عقب موتور سیکلت منتقل خواهد شد و باعث می شود که موتورسیکلت حرکت کند. این بود روندی از انتقال نیرو از انفجار تا حرکت چرخ موتورسیکلت
اجزای میل لنگ موتورسیکلت
میلنگ موتور سیکلت دو عدد محور دارد، که از دو طرف آن به وسیله چرخ دنده هایی که روی آن قرار گرفته است نیرو خارج میشود و این نیروها به قسمت های مختلف موتور انتقال می یابد تا نیروی مورد نیاز قطعات دیگر تامین گردد.
یک سمت میل لنگ یا شفت یا محور دنده تایم یا دنده محرک سوپاپ ها قرار دارد و آخر همین محور فلایویل یا فلکه برق موتور سیکلت قرار می گیرد که با چرخش فلکه برق به دور سیم پیچ باعث میشود که برق مورد نیاز موتورسیکلت تامین گردد که در مقاله برسی مدار شارژ موتورسیکلت به آن پرداختیم.
از طرف دیگر میلنگ نیرو توسط دنده سر میل لنگ به دیسک کلاچ منتقل میشود و ادامه آن هم فیلتر گریز از مرکز قرار می گیرد و همچنین نیروی این سمت شفت توسط چرخ دنده به اویل پمپ هم وارد می شود باعث میشود که پمپ کار کند.
و کار اویل پمپ هم این است که روغن را به قسمت های مختلف موتورسیکلت پمپاژ کند .
مجموعه میل لنگ برای اینکه حرکت روان و راحت تری داشته باشد توسط دو عدد بلبرینگ بزرگ که در دو طرف میل لنگ قرار می گیرند داخل پوسته‌ی انجین قرار می گیرد.
وسط میل لنگ شاتون قرار می گیرد و بالای شاتون پیستون موتورسیکلت قرار می‌گیرد . وهمانطور که گفتیم نیرو از پیستون توسط شاتون به میل لنگ موتور سیکلت منتقل می شود و میل لنگ این نیرو را به نیروی دورانی تبدیل می کند.
خود شاتون توسط پین بزرگی که پین لنگ یا محور لنگ نام دارد به میلنگ موتور متصل می شود و در این قسمت برای اینکه اصطکاک بین میل لنگ و شاتون کم باشد و نرم و روان بتواند چرخش کند توسط بلبرینگ شاتون به میل لنگ متصل می گردد بلبرینگ شاتون دارای ساچمه های استوانه ای شکل می باشد که در بین شاتون و پین لنگ قرار می گیرد.
شاتون موتورسیکلت زمانی که روی میل لنگ قرار گرفت نباید هیچ لقی‌ای داشته باشد و باید نرم و روان روی آن بچرخد، زمانی که میگوییم شاتون زده است به این صورت است که از شاتون موتور سیکلت صدای عجیبی در انجین ایجاد میشود و این می تواند به دلایل مختلف می باشد از جمله دلایلی مانند کم بودن روغن موتور سیکلت که در صورت روغن سوزی می‌تواند اتفاق افتاده باشد ، یا نرسیدن روغن به شاتون می تواند باشد و در صورتی این اتفاق خواهد افتاد که اویل پمپ از کار بیفتد یا فیلتر گریز از مرکز کیپ شده باشد ، یا خرد شدن قطعه‌ای از انجین و یا افتادن شی خارجی داخل انجین و …. می تواند دلایلی برای زده شدن شاتون باشد.
عمده‌ترین دلایل زده شدن شاتون همین‌ها هستند.
چطور بفهمیم شاتون موتور سیکلت زده شده است؟
برای فهمیدن اینکه شاتون موتور سیکلت زده شده است وقتی که به میل لنگ دسترسی مستقیم داریم (یعنی میلنگ باز شده باشد) می‌توانیم توسط دست تست ساده ای انجام دهیم به این صورت که به سر شاتون ضربه بزنیم در صورتی که لقی و صدای تق تقی احساس کردیم می‌توانیم بگوییم که شاتون موتور سیکلت زده شده است.
شاتون زده است یعنی چی؟
شاتون زده است یعنی اینکه خلاصی بین شاتون و میل لنگ و یا پین لنگ زیاد شده است و باعث سر و صدای اضافی و حتی باعث کاهش ناچیز نیروی منتقلی به میل لنگ می شود.
وقتی شاتون زده میشود در دورهای آرام زمانی که موتور به نرمی کار می کند و هیچ گازی به موتور نمی دهیم صدای تق تق بلندی می دهد و زمانی که به موتور گاز می‌دهیم و دور آن را بالا می بریم این صدا قطع میشود در این صورت می‌توانیم بگوییم که شاتون موتور سیکلت زده شده است.
تعویض شاتون موتورسیکلت
و در صورتی که شاتون موتورسیکلت زده شده باشد باید مجموعه شاتون که شامل خود شاتون و ساچمه آن و پین لنگ می باشد را تعویض کنیم ( که وقتی آن را میخریم معمولاً با هم هستند).
تعویض شاتون باید توسط تراشکار و توسط دستگاه ها و تجهیزات مناسب انجام شده باشد چون به دقت بسیار بالایی نیاز دارد و در صورتی که اشتباه انجام شده باشد می تواند مشکلات دیگری را به وجود آورد.
جای دیگری از شاتون که باید اندازه گیری شود لقی بین میل لنگ و شاتون و بررسی لقی طرفین شاتون است که باید توسط آچار فیلر اندازه گیری شود.
فاصله بین شاتون و لنگ‌های میلنگ چقدر است؟
فاصله بین شاتون و لنگ های میل لنگ باید اندازه مشخصی باشد که معمولاً این اندازه از سی صدم میلیمتر نباید بیشتر شود که البته بعضی از کارخانه ها این اندازه استاندارد را در دفترچه موتورسیکلت قرار می‌دهند.
برای اندازه گیری فاصله بین شاتون و لنگ های میل لنگ به صورت زیر عمل می کنیم:
در اینجا به دو عدد فیلر نیاز داریم فیلر سی صدم میلیمتر و فیلر ۳۵ صدم میلیمتر و به این صورت عمل می‌کنیم:
ابتدا فیلر سی صدم را بین شاتون لنگ میل لنگ قرار می‌دهیم این فیلر جا می رود و بین شاتون و لنگ میل لنگ قرار می گیرد اما فیلر ۳۵ صدم نباید در فاصله بین شاتون و لنگ میل لنگ جا برود.
این لقی جانبی بین شاتون و لنگ میل لنگ اگر بیش از حد باشد می‌تواند روی جداره سیلندر و حتی روی رینگ ها و پیستون خط بیندازد، و در صورتی که روی آنها خط بیفتد می‌تواند باعث منتقل شدن روغن به محفظه انفجار شده و باعث روغن سوزی موتور سیکلت گردد.
بالانس میلنگ موتورسیکلت
زمانی که میل لنگ تعویض شد باید میلنگ توسط تراشکار بالانس شود تا زمانی که روی موتور سیکلت بسته شد چرخش و گردش میلنگ باعث لرزش موتور سیکلت نشود.
بررسی حرکت روغن در میل لنگ:
روغن توسط فیلتر گریز از مرکز وارد سوراخ میل لنگ می شود و روغن به لنگ میل لنگ و شاتون می‌رسد و توسط سوراخی که زیر شاتون قرار دارد این روغن به بیرون پرتاب شده و به جداره های سیلندر می پاشد و باعث می شود که پیستون در سیلندر حرکت نرم و روانی داشته باشد در این حالت روغن باعث کاهش اصطکاک بین قطعات در موتور سیکلت میشود.
بررسی خرابی های بلبرینگ های میلنگ موتور سیکلت
زمانی‌که بلبرینگ سمت محور فلایویل یا دنده محرک میل سوپاپ خراب شود باعث می شود که فاصله‌ای بین دنده تایم و دنده محرک میل سوپاپ ها ایجاد شود و این فاصله باعث ایجاد صدایی شبیه صدای زوزه در موتور سیکلت میشود. این فاصله می تواند این قطعات و چرخ دنده ها را تیز کند و به مرور زمان این قطعات خراب شوند.
یک آسیب دیگری که خرابی این بلبرینگ می‌تواند داشته باشد این است که باعث می شود لقی فلایویل زیاد شود و فلایویل با بوبین موتورسیکلت تماس پیدا کند و باعث ساییده شدن بوبین شود.
اما اگر بلبرینگ سمت دیسک کلاچ اویل پمپ خراب شود باعث می شود که فاصله بین دیسک کلاچ و دنده میل لنگ زیاد شود و به مرور زمان باعث ساییده شدن این دنده ها و تیز شدن آنها گردد و حتی صدای زوزه از این قسمت هم می‌تواند در انجین ایجاد شود
در پایان این مقاله توضیحاتی راجع به شاتون و میل لنگ موتور سیکلت بیان کردیم امیدواریم که برای شما مفید واقع شده باشد در صورتی که شما هم تجربه ای و یا اطلاعاتی درین زمینه دارید و یا کسب کرده اید خوشحال می شویم با ما افراد دیگری که به سایت موتورسل برای تعمیر و عیب‌یابی موتور خود مراجعه می‌کنند در میان بگذارید تا از تجربه مفید شما استفاده کنیم.
سلام استا.موتور150 دارم الان صدای تق تق ازداخل انجن میاد.بازکردم سرسلندو.ولی توری که میگن شاتون زده یتعنی شاتون هیچ لقی بصورت بالاندارد هندل که بادست میارم پایین فقط همون تقه ازطرف دنده سرمیلنگه.حالانمیدونم.
کمکم کن.ممنوع
سلام صدای شاتونی که زده شده با گاز دادن کم میشه و حتی قطع میشه و در حالتی که دور موتور کمه صدای تق تق بلند تر و واضح تری داره
و برای تست لقی بالا به پایین با یک دست شاتون رو بگیری و با کف دست دیگه به کله شاتون ضربه بزنی اگه صدای تق به گوش رسید شاتون مشکل داره
خوردگی دنده تایم هم باعث صدا در انجین میشه
این صدا علت های دیگه هم میتونه داشته باشه مانند شکستگی قطعه ای در انجین یا حتی صدا از بیرون هم میتونه باشه مثلا از شل شدن پیچ های انجین (با چنین موردی مواجه شدم)
سلام استاجان.من موتوربازکردم.وقتی هنل میبردم پایین برخوردبایادیسک یاگیربکسازان قسمت بود..حالاامشب صفحه کلاجو هم بازکردم.باهندل امتحان کردم دیدم خبری نیست.هرچه هم باشاتون بازی کردم اصلن هیج لقی وجودنداره بادست روان میچرخه..دوباره دیسک بستم سرجاش.دیگه فعلن ماند..بازم نظر.شماشرطه..ممنوع کمکم کن..
باید چک بشه و از نزدیک موتور رو دید و بعضی تست ها انجام داد تا عیبش مشخص بشه
تقریبا نصف راه تعمیر موتورعیب یابی هست که بقیه راه رو هموار میکنه
سلام بازهم همون صدارامیه.صداش ایجورنیست که کمی بگوش برسه خیلی واضه وبلند.موتورهم خاموش میشه ولی ازشاتون نیست..مثلان ازپشت دیسک صفحه کلاجه.البته ازداخل موتور.ندونم چکارش کنم
سلام اینجوری دیگه باید از نزدیک دیده بشه و در صورت پیدا نشدن صدا موتور باز بشه تا منبع صدا مشخص بشه
سلام صدا برای دیکس کلاچ هست موتور من هم همینجور داخل انجین مالش داشت و هو هو میکرد عوض کردم درست شد، جای خارهای دیکس که به شافت میخوره گشاد میشن
دنده تایمش چندروزپیش عوض کردم نگاه کردم خوردکی نداشتن..اگرهم ازلقی میلنگ باش قفل میکنهشممکن هست گیربکس به میلنگ بخوره
سلام استا هندل موتورهم برمیگرده میپره بعضی وقتاهندل نمیخوره.کمی سفته.دیرروسن میشه.بشه هم خاموش میشه..ممکنه تق تق ازخرابی هندل باش
اره ممکنه ولی صدای تق تق صدای هندل مشخصه مثل صدای زمانی هست که هندل پایین باشه یا ممکنه چرخ دنده ای خرد شده باشه و صدا از اون باشه
سلام استا شرمنده هی مامزاحمت میشیم ولی چاره ای نیست..خواستم خدمتت بگم دافلاویل موتورسیکلت پوستش کندشداههنرباش جاجایی معلولمه برقش هم زعیف..ان صدای تق تق هم ازفلاویل بود.الان روشن نمیشه یادیرمیشه.ایابرق ضعیفی ازفااویل.تعویض میخواد.
سللام
اگه خاصیت اهنربایی از بین بره یا اهنرباها جابجا بشه تولید برق با مشکل مواجه میشه بهتره فلایویل تعویض بشه چون توازن بهم میخوره
هنگام جا زدن و بیرون آوردن فلایویل از ضربه زدن خودداری کنید چون باعث خرابی فلایویل و حتی تاب برداشتن میلنگ میشه
سلام استان جان.شیاره سرمیلنگ جای پولی که توی فلایویل میفته.گشادشدشده فلیاویل سفت نمیگیره لقی از.اونه.چکارش کنم ایامیشه جوش تنگش کنم.
سلام اون شیار یک خار میخوره اگه اونو هم گذاشتی و باز هم لقب داره شاید تراشکاری بتونه کاری انجام بده اطلاع دقیقی از این موضوع ندارم باید بری بپرسی
سلام استاد
من متورم صدای تق تق داخل انجینش میاد ولی فقط بعضی موقه مثلا موقعی که متور داغ هست زیاد صدا میکنه فقط بعضی موقه صدای کلفتی داره آیا شاتون هست یا نه قیمت شاتون چقدر هست…
سلام باید مشخص بشه صدا دقیقا از کدوم قسمت هست که قطعات اون قسمت چک بشه
سلام.استاد میخواستم بپرسم وقتی موتور شاتون میزنه به رینگ و پیستون هم آسیب میزنه؟
سلام رینگ و پیستون باید چک بشه قطعی نمیشه گفت باتوجه به نکاتی که راجب رینگ و پیستون گفتیم میشه چک کرد
معمولا در چنین مواردی احتمال خرابی رینگ و پیستون هم زیاده چون یکی از عمده ترین دلایل شاتون زدن نرسیدن روغن به شاتون یا استفاده از روغن بی‌کیفیت هست که روی رینگ و پیستون هم تاثیر گذاره
سلام استاد خسته نباشید بنده یک موتور ۱۲۵ مدل سی بی اف دارم زنجیر تایم هستش یه صداهایی از انجیل موتور میاد نمیدونم از خرابی زنجیر تایم یا گیربکس من که خودم احساس میکنم از بلبرینگ بغل میلنگه در حالت درجا صداش میاد انگار صدای سوهان کشیدن رویه فلز هست ممنون میشم راهنمایی کنید، تشکر
سلام سلامت باشی
استاد نیستم چون هنوز خیلی چیزها رو باید یاد بگیرم ممنون از لطف شما
این موارد که انجین به صدا میوفته باید مکان تقریبی صدا رو پیدا کنی که از بالا ، پایین و… هست و در مرحله بعدی پیدا کردن نشانه های فیزیکی مانند خط و خش و یا خوردگی روی قطعات یا لقی قطعات هست بعد از اون باید علت رو پیدا کنید و بعد رفع عیب
مرحله عیب یابی این موارد نیاز به تجربه داره و برای کسی که تا حالا این کار رو انجام نداده یا تجربه کمی داره میتونه چالش برانگیز باشه
حتی برای افراد باتجربه هم ممکنه بعضی از چالش ها جدید باشه و عیب یابی وقت بیشتری ببره